Basîrî Dîvânı

Günümüzde birçok bölge Türkiye'nin sınırları dışında kalsa da bizimle dînî, tarihî, lisanî ve kültürel bağı olan pek çok yer ve pek çok insan vardır. Bu bölgelerde yüzyıllarca Türkler hâkim olmuş, Türkçe konuşulmuş ve yazılmıştır. Böyle yerlerden biri de Musul'dur. Musul yüzyıllardan beri Türklerin yaşadığı, Türkçenin konuşulduğu bir yer olduğundan Türkçe şiir yazan çok fazla şair yetişmiştir. Bunlardan biri de Basîrî'dir. Basîrî, 1112/1700'de Musul'da dünyaya gelmiştir. Asıl adı Halil el-Basîr bin es-Seyyid Ali bin es-Seyyid İsmail bin es-Seyyid Davud bin Şemseddin Muhammed el-Bâhir el-Musûlî olan Basîrî, Musul'da bulunan ve o bölgede tanınan Âlü'l-Fahrî el-Hüseyniye el-E'raciye ailesine mensuptur. Tam zamanı bilinmemekle beraber küçük yaşlarda iki gözünü kaybettiği ifade edilmektedir. A'mâ olmasına rağmen, keskin zekâsı ve olayları kavrama yeteneği sayesinde kendini yetiştirdiği; kendini geliştirebilmek için hem Musul bölgesi âlimlerinden hem de diğer bölge âlimlerden fıkıh öğrendiği, Kur'ân-ı Kerîm hıfz ettiği ve edebî eserleri okuduğu hatta bir sayfayı bir ya da iki kere dinlemekle ezberlediği kaynaklarda belirtilmektedir. Bu çalışmada Basiri hakkında bilgi verilerek Divan'ı incelenmiştir.