Hocazâde Râsim Efendi'nin Tuhfetü'l-Âşıkîn Hediyyetü'l-Ma'şûkîn'i (1a-83a)

Tasavvuf, derûnî bir hayât tarzı olmasının yanı sıra barındırdığı kültürel birikimle edebiyatımıza kaynak olma niteliği taşımaktadır. Hz. Peygamber'in maddî ve manevî varlığını mesele edinen mevlid metinleri, tasavvuf kültürüne ait pek çok konuyu içermesi bakımından bunun bir örneğidir. Bu çalışmaya konu olan Tuhfetü'l-âşıkîn, Mevlid beyitlerinin barındırdığı bu mefhumların tasavvufî bakış açısıyla ele alındığı şerhlerden biridir. Eserlerinde tasavvufî yönünü ön plana çıkaran Hoca­zâde Râsim Efendi, Tuhfetü'l-âşıkîn hediyyetü'l-ma'şû­kîn isimli eserinde Süleyman Çelebi'nin Vesî­le­tü'n-necât adlı mevlidinden seçtiği beyitleri serbest bir üslûpla şerhetmiştir. Eser, Mevlid'i Mevâhibü'l-le­dün­niyye, Ha­dîka­tü's-süedâ, Sübülü's-selâm, Minhâ­cü'l-fukarâ, Ka­sîde-i Bürde, Mesnevî gibi İslâmî hafızanın farklı örnekleriyle iç içe sunması bakımından önemlidir. Râsim Efendi'nin kaleme aldığı birkaç manzûmenin de yer aldığı metinde muhtelif şâirlerin Arapça, Farsça ve Türkçe şiirlerinin yanında menkıbeler de bulunur. Farklı dönem ve dillere ait metinlerin Mevlid metni etrafında bir araya getirilmesiyle ortaya konan Tuhfetü'l-âşıkîn, iktibaslara bağlı olarak pek çok ismi, kavramı, dil ve şekil özelliklerini barındıran bir derleme niteliğindedir. Tuhfetü'l-âşıkîn'in bilinen tek nüshası üzerinden gerçekleştirdiğimiz bu çalışma Rasim Efendi'nin hayatı ve eserlerini, metnin 1a-83a varaklarının transkripsiyonunu ve eser hakkında bir incelemeyi ihtivâ etmektedir.