İlmu'l-Cemâl _{İslam Sanatlarının Estetiği}

Cemâl ism-i fail, cemîl sıfat-ı müşebbehe... El-Cemîl'in yansıması, gömlek giyinerek bizce görünür olmuş hali ise cemâl... O görünmese de, ete kemiğe bürünmese de cemîl. Görünen halini temâşa ile zevk ettiğimizin bir katresini söze, musikiye, kağıda, kaleme, mızraba, tele, hüsnühatta döküşümüz ilmu'l-cemâl.

Bazen “ete kemiğe bürünür Yunus diye görünür.”

İslam sanatlarının estetiği bir kaal ilmi değil hale yansıyan hakikat ve marifet şulesi.

Bu makamda şiir “sükûtun şerbeti”, musikî ruhun tabii gıdası, tezhip sır pedesinden sızan ışık, ebru sonsuzluğun resmi, minyatür kesret, hat vahdet demektir.

Beyt:

“O gül-endâm bir al şâle bürünsün yürüsün

Ucu gönlüm gibi ardınca sürünsün yürüsün”