Kara Sinan'ın Maksud Şerhi ve Literatürdeki Yeri (İnceleme - Tahkik)

Arap gramerinin temel disiplinlerinden biri olan sarf ilmi, asırlar boyunca medrese müfredatının vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Bu alanda yazılan eserler arasında öne çıkan ve anonim bir eser olan el- Maksud, Osmanlı medreselerinde asırlar boyu okutulmuş ve pek çok şerhe konu olmuştur. Osmanlı dönemi 15. yüzyılında Kara Sinan lakabıyla meşhur Yûsûf b. Abdulmelik b. Bahşîş er-Rûmî el-Hanefî tarafından kaleme alınan el-Mazbûd isimli eser de bu köklü geleneğin içinde yer almıştır. Bu çalışma, el-Mazbûd'un şerh özelliklerini tahlil etmek suretiyle; onu diğer Maksud şerhleri arasındaki yerini tespit etmekte ve literatürdeki konumunu belirlemeye çalışmaktadır. Aynı amaca matuf çalışmamızda yer verdiğimiz bir diğer husus da; Maksûd şerhleri arasında meşhur bir şerh olan Birgivî'nin İm'ânü'l-enzâr şerhi ile el-Mazbûd 'un, taşıdıkları şerh özellikleri açısından karşılaştırılmalarıdır. Bu yönüyle ortaya koyduğumuz tahkikli metin ile şerhe ait sunulan değerlendirmeler, klasik dil ilmi araştırmalarına katkı sunar niteliktedir. Bu anlamda geçmişin ilmî mirasını günümüzle buluşturan bu çalışma, sarf ilmine ilgi duyan herkes için kıymetli bir kapı aralamaktadır.