“Levlâke Rivayeti” Üzerine Bir Değerlendirme

“Levlâke, levlâke lemâ halaktü'l-eflâk” olarak meşhur olan, “Sen olmasaydın, sen olmasaydın (ey Muhammed!), âlemi yaratmazdım” şeklinde tercüme edilen ve ‘Levlâke hadisi' olarak adlandırılan rivayet, hem yaratılış hem de risâleti konu edinen etkin ve güçlü söylemin adıdır. Kısa ve ahenkli söylemi ile Müslümanlar arasında etki alanını genişleterek koruyan Levlâke rivayeti, asırlar boyunca İslâm coğrafyasında âlemin yaratılışına ve Hz. Peygamber'e dair oluşturulan edebiyat, kültür ve sanat etkinliklerine yön vererek Müslümanların peygamber tasavvurunu önemli ölçüde etkileyen unsurlardan biri olmuştur.
İtibar edilen müelliflerin aktarımlarıyla binlerce esere konu olmuş ve tevatür derecesinde yaygınlık kazanarak zihinlere işlemiş olan Levlâke rivayetinin yaygınlık ölçüsünü dikkatlere sunmak, öne sürdüğü tasavvurun etki alanına temas etmek, dinin ve aklın temel ilkeleri bağlamında düşüncenin analizini yapmak ve haberin bilgi değerini sorgulamak çalışmamızın ana temasını oluşturmaktadır.